Poziom hormonów reguluje wszystkie procesy w naszym ciele; od pojawienia się miesiączki, owłosienia po zapłodnienie komórki jajowej. Ich zaburzenia są jednym z najczęstszych powodów niepłodności. Szczególnie istotny jest progesteron oraz estradiol – hormony produkowane przez jajniki.
Progesteron
Jest jednym z najważniejszych hormonów żeńskich. To właśnie on odpowiada za regulację cyklu menstrualnego kobiety. Progesteron odpowiedzialny jest również za zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej oraz utrzymanie ciąży.
Jego nieprawidłowa wartość może doprowadzić do wielu schorzeń. Dla kobiety, która nie jest w ciąży, niski poziom progesteronu oznacza nieregularne oraz bardzo obfite miesiączki. Może to być spowodowane niewydolnością jajników. Z kolei kobiety spodziewające się dziecka mają większe ryzyko poronienia.
Progesteron – normy
Poziom progesteronu zmienia się w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego. Za standardowe normy przyjmuje się:
- 0,6-0,9 ng/ml – faza folikularna (trwająca od pierwszego dnia miesiączki do dnia owulacji)
- 0,12-12 ng/ml – owulacja
- 1,83-23,9 ng/ml – faza lutealna
Progesteron w ciąży jest wyższy aniżeli w czasie cyklu menstruacyjnego. Jego wartość wzrasta nawet 100 razy. Stężenie progesteronu w 40 tygodniu może wynieść nawet 166 ng/ml.
Dzięki zmianom poziomu progesteronu, w poszczególnych fazach mogą być wstrzymane skurcze macicy, dojrzewanie nowych pęcherzyków Graafa, a macica jest przygotowana na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Odpowiedni poziom progesteronu jest więc potrzebny na każdym etapie, aby proces owulacji przebiegł prawidłowo.
Estradiol
Kolejnym hormonem produkowanym przez jajniki jest estradiol. Odpowiada on nie tylko za regulację cyklu płciowego, ale również za popęd seksualny. Ponadto estradiol jest niezbędny do wydzielania śluzu szyjkowego oraz do prawidłowego funkcjonowania gruczołów mlecznych.
Jego niedobór może mieć miejsce w przypadku zaburzenia odżywiania jak anoreksja. Ponadto zbyt niski poziom może być pierwszym objawem niedoczynności przysadki mózgowej oraz zespołu policystycznych jajników. Z kolei zbyt wysoki poziom jest dostrzegalny przede wszystkim przy nadczynności tarczycy i przedwczesnym dojrzewaniu.
Estradiol – normy
Podobnie jak w przypadku progesteronu poziom estradiolu jest również zależny od fazy cyklu menstruacyjnego. Stężenie nie powinno jednakże przekraczać poziomu:
- 84-970 pg/ml – faza folikularna
- 13-330 pg/ml – owulacja
- 73-200 pg/ml – faza lutealna
Badanie poziomu hormonów
W celu ustalenia, czy stężenie hormonów jest poprawne, wykonuje się pobranie krwi. W przypadku progesteronu i estradiolu zaleca się kilkukrotną próbę. Najlepiej, aby badanie przebiegało w 3-14 dniach cyklu.
Pierwsze badanie powinno przebiegać na początku cyklu. Dzięki temu możemy oszacować rezerwę jajnikową, czyli ilość dostępnych komórek jajowych w organizmie, które dojrzewają następnie w pęcherzykach. Proces ten jest badany przy kolejnym pobraniu w czasie dni płodnych. Trzecie badanie wykonuje się natomiast po owulacji.
Badanie poziomu hormonów pomoże nie tylko ustalić przyczynę niepłodności. Pomoże ono także ocenić owulację. Jest także niezbędne do monitorowania przebiegu ciąży.
zdjęcie: pixabay.com